De positieve impact van gamen

25.04.2023

Gaming heeft een positieve invloed op heel wat vaardigheden die in het dagelijkse leven waardevol zijn. Van de ontwikkeling van doorzettingsvermogen en leesvaardigheid, tot probleemoplossend denken en ruimtelijk inzicht. Dit zijn 10 gunstige effecten van videogames op kinderen en jongeren.

Film- en mediawijsheid, Gaming en digitale media
Daria Miasoedova

1. Gamen is goed om emoties te reguleren

Videogames leren kinderen en jongeren om te gaan met emoties die ze ook buiten het spel beleven. Doordat veel games samenwerking vereisen of niet vanaf de eerste poging lukken, leren gamers verliezen en worden hun empathisch vermogen en sportiviteit gestimuleerd. Daarnaast ontdekken gamers al snel hoe ze moeten falen en hoe ze uit hun fouten kunnen leren.

GAMETIPS! Denk aan Roguelikes zoals Hades (12+) of het platformer game Baby Dino Adventures (4+).

Nisran Azouaghe

2. Gamen helpt bij taalontwikkeling en leesvaardigheid

Veel videogames zijn behoorlijk talig. Tekstuele instructies kunnen lang en ingewikkeld zijn, waardoor ze de leesvaardigheid van spelers positief beïnvloeden en hun begrijpend lezen bevordert. Bovendien zijn veel games in het Engels, of worden ze gespeeld met mensen over de hele wereld, waardoor niet-Engelstaligen er hun Engels mee kunnen verbeteren.

Naast taalontwikkeling bevatten veel games een heleboel algemene kennis, zoals geschiedenis of aardrijkskundige weetjes, waardoor kinderen en jongeren bijna ongemerkt meer te weten komen over de wereld om hen heen.

GAMETIP! Het Belgische spel Nanotale - Typing Chronicles (10+).

3. Gamen ontwikkelt concentratie- en doorzettingsvermogen

De meeste videogames zijn niet gemakkelijk. Dat betekent dat spelers levels opnieuw moeten proberen, zich in bepaalde acties moeten oefenen, challenges moeten uittesten, enzovoort. Hun doorzettingsvermogen wordt dus serieus op de proef gesteld. Games helpen je bovendien om alert te blijven, je aandachtsspanne te verlengen en je concentratievermogen te verhogen. Zeker voor jongeren die het moeilijk vinden om zich voor een langere tijd op een taak te concentreren, kan gamen een game-changer zijn.

GAMETIPS! Het uitdagende platformer spel Celeste (9+) of de puzzelgame Baba is you (9+).

Faye Wolfs

4. Gamen verbetert zelfvertrouwen en identiteit

Omdat gaming niet vanzelf gaat, voelt het des te beter om tóch te slagen in een challenge, om een level af te ronden of om bovenaan de rangschikking te staan. Het zelfvertrouwen van de speler krijgt een serieuze boost wanneer hij of zij een bepaald doel heeft behaald.

En dat is niet de enige positieve impact op de mentale gezondheid van gamers. Doordat ze tijdens het spel kunnen experimenteren met verschillende rollen, taken en zelfs persoonlijkheden, ontdekken gamers waar ze plezier uit halen, waar ze goed in zijn, welke waarden ze belangrijk vinden en wie ze willen zijn.

GAMETIP! Denk hierbij aan roleplaying games zoals Undertale (8+).

5. Gamen optimaliseert sociale vaardigheden

In online games worden vriendschappen gebouwd en onderhouden. Dat zijn ervaringen die ook offline sociale interacties kunnen bevorderen. Doordat je in veel games ook de hulp van anderen nodig hebt om ver te geraken in het spel, leren spelers om samen te werken.

GAMETIPS! Dit gebeurt in de lokale co-op game Phogs (8+) of Blanc (6+).

Problematisch gamegedrag en gameverslaving

  • Een klein percentage gamers vertoont problematisch gamegedrag en/of gameverslaving.
  • Problematisch gamegedrag is vrijwel nooit een op zichzelf staand probleem, maar komt meestal voor in combinatie met andere psychosociale problemen.
  • Doordat veel onderzoeken problematisch gamegedrag bestuderen, en niet de positieve effecten, kan dit tot een onnodig stigma rond gamen leiden.
  • Voor de meeste spelers is gamen een positieve hobby.

Lees meer over het herkennen van problematisch gamegedrag

6. Gamen verbetert ruimtelijk inzicht en cognitieve vaardigheden

Tijdens het gamen moet je jouw weg zoeken in een nieuwe realiteit. Als je dat goed oefent, kunnen je spatiale vaardigheden, oriëntatievermogen en ruimtelijk inzicht verbeteren. Daarnaast kunnen games ook cognitieve vaardigheden uitlokken, zoals informatieverwerking, logica en strategisch en probleemoplossend denken. En die combinatie heeft dan weer effect op je begrip van vakgebieden als wiskunde, architectuur, wetenschappen en meer.

GAMETIPS! Denk aan Tunic (8+) en Zelda: Breath of the Wild (9+).

Daria Miasoedova

7. Gamen bevordert creativiteit

In games waarin je zelf werelden kan bouwen en ontwikkelen, moeten spelers op hun creativiteit vertrouwen. Maar ook in andere soorten videogames moet je heel wat vindingrijkheid aan de dag leggen om vooruit te raken in het spel!

GAMETIPS! Oxygen not included (10+) of Terra Nil (7+).

8. Gamen vraagt om multitasken

Een geoefend gamer kan multitasken als geen ander! Tegelijkertijd andere spelers en tegenstanders observeren en hun gedrag analyseren? Je eigen statistieken en gezondheid in de gaten houden? Je avatar doorheen de wereld laten bewegen terwijl je een strategie ontwikkelt en uitvoert? En daarbovenop misschien nog met medespelers communiceren in een andere taal? Die multitasking skills nemen gamers mee naar hun dagelijkse leven!

GAMETIPS! Joggernauts (6+) of Overcooked (6+).

9. Gamen stimuleert oog-handcoördinatie

Wie gamet, weet dat je soms snel moet kunnen reageren om in een spel te kunnen slagen. Videogames bevorderen daarom een snel reactievermogen, een vloeiende oog-handcoördinatie en een vlotte, efficiënte motoriek.

GAMETIPS! Denk aan het uitdagende Cuphead (10+) en het Belgische You suck at parking (6+).

10. Gamen is leuk

Als ouder of leerkracht kan je games gebruiken om alle bovenstaande vaardigheden bij kinderen en jongeren te stimuleren. Maar vergeet niet: gamen is spelen. En spelen is leuk.

Spel is een wezenlijk onderdeel van de ontwikkeling, ook als dit digitaal gebeurt. Dankzij spel leren kinderen zichzelf, hun sterktes, hun emoties en de wereld beter kennen.

Film- en gamewijsheid: het JEF model

Met games en films stimuleert JEF de creatieve, culturele, sociaal-emotionele en kritische competenties bij kinderen en jongeren. Deze competenties zijn belangrijk, zeker in onze gemediatiseerde en beeldgerichte samenleving. Onze visie hierop bundelden we in ons model film- en gamewijsheid.

Lees meer over dit model op deze pagina.

Laura personeelsfoto

Laura De Bruyn

Programmator XL-Medialab Jeugdfilmfestival Antwerpen