Afvinken dan maar! Zelfs ervaren professionals bij JEF scoren slechts zo’n 75% van de titels op de lijst. Ook al is Nederland momenteel marktleider qua kinderfilm, met 29 films is het land wel heel nadrukkelijk vertegenwoordigd. De Nederlandse titels in de ‘top 100’ variëren van recente producties à la Dikkertje Dap en De nieuwe wildernis, tot bijna vergeten klassiekers zoals Madelief, Lang leve de koningin! en Polleke. Mischa Kamp (Jongens, Het paard van Sinterklaas en Sing song Suriname) en Ben Sombogaart (Pluk van de Petteflet, Mijn vader woont in Rio en Het zakmes) zijn elk met maar liefst drie titels aanwezig.

Polleke & Mijn vader woont in Rio

Andere landen moeten zwichten voor dit overwicht. Aan de sterke Scandinavische traditie uit de jaren ‘90 wordt grotendeels voorbij gegaan. Noorwegen staat met drie titels in de lijst (Knoester, Operation arctic en Solan & Ludwig), net zoals Denemarken (We shall overcome, Antboy en Tinke het wolvenmeisje), Zweden moet het doen met enkel Laban het kleine spookje en Pippi in Taka Tuka Land. Daar missen we enkele klassieke speelfilms (van het type Mirakel of My life as a dog) en animatiefilms (à la Dunderklumpen, Cirkelientje en De grote prijs van Smöreberg, de meest succesvolle kinderfilm ooit). Zelfs de mooiste adaptaties van Astrid Lindgren blijven afwezig, hoewel De gebroeders Leeuwenhart en Ronja de roversdochter toch aan de basis liggen van een hele generatie sterke kinderfilmheld(inn)en. Wie nog verder terugkeert in de tijd, merkt dat ook de boom vanuit het toenmalige Oostblok in de jaren ‘70 volledig uit de boot valt. Drie noten voor Assepoester, het piece de résistance uit die periode, heeft het niet gehaald.

Knoester & Antboy

Toch blikt de lijst gretig terug in de tijd. Maar liefst 24 titels zijn meer dan 20 jaar oud. Uit de jaren ‘80 en ‘90 houden vooral de kaskrakers stand, zoals E.T., Annie en Babe. De oudste overlevers zijn echte klassiekers, zoals Disney’s Sneeuwwitje, Bambi en The Jungle book. Andere krasse knarren zijn Kes, The sound of music, The wizard of Oz, Sjakie en de chocoladefabriek, Les vacances de monsieur Hulot en het iconische De rode ballon. De oudste titel is Chaplins The kid uit 1921.

De lijst is sterk blank gekleurd. Japan is vertegenwoo rdigd met drie titels (Arriety, Spirited away, Ponyo) die allemaal uit dezelfde stal komen, Felix (Zuid-Afrika) is de enige Afrikaanse gezant en The eagle huntress (Mongolië) en De witte ballon (Iran) zijn de overige niet-Westerse eenden in de bijt. Je verwacht toch dat kinderfilm poorten opent naar nieuwe werelden? Dan doet België het nog iets beter met twee (Franstalige) ambassadeurs: Piepkuikens en Paniek in het dorp.

De witte ballon & Paniek in het dorp

Dat tv-zender VPRO zijn naam aan deze lijst verbindt, is terecht. Met hun aandacht voor progressieve kids’ content, hun sterke aankoopbeleid en de systematische steun van de omroepen aan kinderfilmproductie, liggen zij mee aan de basis van de Nederlandse hoogconjunctuur. Tussen alle experts in de selectiecommissie voor deze top 100, zetelde met Greet Stevens (MOOOV) ook één Belg.

Bijna de helft van de geselecteerde films werd in België door JEF (of voorganger Jekino) in de zalen gebracht, in eigen distributie of via sublicentie. Bij een aanzienlijk deel ervan werd ook lesmateriaal aangemaakt. Heel wat van deze films zijn nog steeds via JEF beschikbaar. Staat jouw persoonlijke favoriet ook in de lijst? Of ontbreekt er volgens jou een belangrijke titel? Laat het ons weten! Om het goede voorbeeld te geven: ja, mijn favoriet Kauwboy staat in de lijst, en ik vind het jammer dat de Deense kitschmusical Mirakel het niet gehaald heeft. Wat vind jij? Check de lijst en stuur ons jouw favorieten en bedenkingen door per mail.